Dünden Devam
Seyyid Mahmud Hayrani’nin Kardeşi
Seyyid Necm’ü-Din Ahmed’in Sandukası
İstanbul da bulunan Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde muhafaza edilen ve 191 numarada kayıtlı bulunan sanduka, ceviz ağacından yapılmış olup, Seyyid Mahmud Hayrani’ninki kadar iyi muhafaza edilememiştir. Gerek sandukada, gerekse tabutunda yer yer çürümeler ile kırılıp yok olmalar görülmektedir. Sandukanın boyu 2, babalarıyla beraber yerden yüksekliği 1.98, ayaklarının yerden yüksekliği 0.17, babaların üstten taşan kollarının yüksekliği 0.20, eni 0.68 metredir. Sağındaki ve solundaki üçer müstatilden birincilerin boyu 0.52, enleri 0.30, üçüncülerin boyları 0.57, enleri 0.30 metredir. Sandukanın baş tarafındaki alt ve üst çerçevelerde çiçekli ve hendesi şeklinde 0.55 metre uzunluğunda zeminler üzerinde birer satırlık yazı vardır.
a) Sandukanın Sağ Tarafındaki Kitabe:
Sandukanın sağ tarafındaki birinci müstatilde yazılanların çevirisi şöyledir:
“Ey âşık, başka mahlûkların bulunmadığı gök altında meleklerle berabersin. Lamekan badelerini iç, afiyet olsun. Suret gözü ruhların meclisini göremez. Kulağı dilsizin nüktelerini duyamaz.”
b) Sandukanın Sol Tarafındaki Kitabe:
Sol taraftaki kitabenin çevirisi şöyledir:
“Hayatta iken başka ve ebedi bir hayata kavuşmak istiyorsan, ölümde ebediyet arıyorsan kendiliğinden fani ol ki, hak ile beka bulasın.
Ey Veled… Bu gece sus, çünkü uyku zamanı oldu. Kalanını kervan kalktığı zaman yarın söyle.
Ölümün sırrını kavrayan âşıkların sevgilileri önünde ölmeleri şeker gibi tatlıdır. Çünkü Elest Bezminden dirilik suyu içenlerin ölümleri de bambaşkadır.
İnsan her ne kadar melekten ilerde ise de, onun aşksız ölümü, adi bir ölümdür.”
c) Sandukanın Ayak Tarafındaki Kitabe:
Sandukanın ayak tarafındaki kitabede dört satırlık yazı vardır. Çevirisi şöyledir:
“Bu türbe Tanrı’ya erişenlerin kutbu, dünyayı hiçe sayarak çok eskilerin ve sonrakilerin ilimlerine kendisini veren, dinin, hakkın ve milletin yıldızı Mesutzade Ahmed’indir. Tanrı onu mağfiretiyle örtsün. Ölüm Tarihi: H. 649 (M. 1252) yılıdır.
d) Sandukanın Sol Tarafındaki Kitabe:
Tabutun sol tarafındaki kitabenin çevirisi şöyledir:
“Âşıklar için korku yok. Öldükten sonra mezarda dirilmekte yok. Ölümün suretini koyunların ayaklarını bağlayıp yatırma haline benzer. Ölüm âşıkları sevdiklerine kavuşturur. Âşık olmayanlar fasıktırlar. Ölüm onlar için mühliktir.