Rüyalar; insanların oldukça merak ettiği, anlamlandırmaya çalıştıkları olgulardır. Çünkü inanışa göre rüyalar Allah’ın insana verdiği geleceğe yönelik mesajlar ve uyarılardan ibarettir. Bu nedenle yüzyıllar boyunca rüyalar, insanlar için yol gösterici olarak kabul edilmiştir. İşin ciddiyetini kavratabilmek için savaşa giderken rüya yorumcularını da yanında götüren imparatorlara rastlandığını söyleyebiliriz. Peki bu kadar üzerinde durulan rüyalar gerçekten de mesajlar mı içermektedir, sırları nelerdir, ne gibi yararları vardır? Bu sorulara bu yazıyla cevap vermeye çalışacağım.
Herkes rüya görür mü?
Uzmanların ideal uyku süresi olarak belirledikleri 8 saat boyunca, sağlıklı bir insan 3 ila 6 rüya görmektedir. Fakat uyandıktan 5 dakika sonra yarısı, 10 dakika sonra ise %90’ı unutulmaktadır. Hiç rüya görmediğini düşünen bireyler ise ya sağlıklı bir uyku evresine geçememiş ya da muhtemelen gördükleri rüyaları unutmuşlardır. Günlük hayatta karşılaştığımız dejavu durumu da görüp unuttuğumuz bir rüyanın hatırlanmasıdır. Yani bu anlattıklarıma göre herkes rüya görmektedir. Hatta hayvanların bile uyurken yaptıkları hareketler incelenerek rüya gördükleri tespit edilmiştir. Fakat istisnalar vardır. Yapılan araştırmalara göre esrar kullanan insanların rüya görmediği fark edilmiştir. Bir de henüz hayal gücü, bilinçaltı gelişmemiş olan bebekler de rüya görmemektedirler.
Dikkate alınması gereken rüyaları nasıl ayırt edebiliriz?
Din alimlerine göre rüyalar 3’e ayrılır. Birincisi rüya-ı sadıka olarak adlandırdığımız peygamberlere vahiy getiren rüyalardır. Son peygamber de vefat ettiği için günümüzde bu rüyayı görebilecek kimse yoktur. İkincisi şeytanın kişiye vesvese vermek, dinden uzaklaştırmak amacıyla gösterdiği rüyalardır. Bu tarz rüyaların anlatılması uygun görülmemektedir. Ve bu rüyalar dikkate alınıp günlük hayata yansıtılmamalıdır. Zira Allah kişiyi yanlışa yöneltecek rüyalarla yanlış mesajlar vermez. Üçüncüsü ise gün içerisinde karşılaştığımız durumlarla bilinçaltımızın harmanlandığı rüyalardır. Bu rüyaların standart dışı olduğu fark edilirse içerisinde mesaj barındırdığı düşünülebilir. Ayrıca peygamberimiz bir hadisinde "Beni rüyada gören, gerçekten beni görmüştür, çünkü şeytan benim suretime giremez." (Buhari, tabir 2) diye buyurmuştur. Elbette kendisini hiç görmediğimiz peygamberimizi rüyamızda görmemiz ve bizzat onun olması bu rüyanın mutlaka bir mesaj içerdiğini göstermektedir. Bu yüzden dikkate alınması gereken rüyaların başında gelmektedir. Yine bu rüyaların da maneviyatı bozmamak açısından kişiye özel kalması önerilmektedir.
Görme engelliler rüya görür mü?
Sıkça sorulan ve merak edilen sorulardan birisi de budur. Evet, görme engelliler de rüya görürler fakat onların rüyaları görüntüden değil de seslerden ve hislerden ibarettir. Sorulan sorulara göre, görme engelliler rüyalarında genellikle araba altında kaldıklarını görmektedirler. Görme engelliler nasıl gerçek hayatta göremedikleri dünyayı rüyalarında da göremiyorlarsa sağlıklı bir birey de gerçek hayatta görmediği bir yüzü rüyasında göremiyor. Yani rüyamızda gördüğümüz her yüz daha önce gördüğümüz bir insanın yüzüdür. Çünkü beynin yeni bir yüz tasarlama yeteneği yoktur. Ayrıca yapılan araştırmalara göre rüyalarda erkeklerin genellikle kendi cinsini, kadınların ise her iki cinsi de eşit gördükleri saptanmıştır.
Rüyaları yönlendirmek mümkün müdür?
Avusturalya yerlilerinden olan Aborjinler’e benzer bir hayat süren Senoi halkı, rüyalarla mutlu olmanın yollarını bulmuşlardır. Uzmanların yaptıkları araştırmalara göre, Senoi halkı rüyaları yönlendirebilmek için küçük yaştan beri eğitim almaktadırlar. Rüya gören bir çocuk aile büyüklerine bunu anlatıp korkularıyla nasıl yüzleşeceğini öğrenir. Örneğin rüyasında ona saldıran bir hayvanı bir sonraki rüyasında nasıl yeneceğini öğrenir ve bunu uygular. Böylelikle kötü rüya görmezler ve uçmak, görünmez olmak gibi imkansız olayları rüyalarında gerçekleştirirler. Bir de buna benzer olarak rüya terapistleri vardır. Rüya terapistleri; bireyin rüyalarını dinleyerek bilinçaltını açığa çıkaran, korkularını tespit eden kişilerdir. Bireyler rüyalarını unutmamak adına uykudan uyanır uyanmaz akıllarında kalanları bir kağıda not ederler. Daha sonra bunları rüya terapistlerine anlatırlar. Böylece korkularını kendine bile itiraf edemeyen kişilerin onlarla nasıl yüzleşeceği terapist tarafından gösterilir. Yani rüyalarla psikolojik bir tedavi süreci yürütülür.
Aynı rüyanın tekrarlanması bir mesaj mıdır?
Rüyalarımızda genellikle günlük hayatı devam ettiririz. Örneğin gün içerisinde karşılaştığımız bir sorun gün boyu bizi meşgul eder. Uykuya daldığımızda beyin soruna çözüm bulamadığı için düşünmeye devam eder. Rüyalarda yapabileceklerimizin sınırı olmadığı ve beynimiz stres altında bulunmadığı için genellikle sorunu çözüme kavuştururuz. Hatta bazen rüyalarımızda gördüklerimiz sorunları çözmemizde ilham kaynağı bile olabilir. İşte sürekli aynı rüyanın tekrarlanması da beynin sürekli aynı konuyla meşgul olmasından dolayıdır. Kadınların %70’i erkeklerin ise %65’i rüyalarının tekrarlandığını söylemektedirler.
YORUMLAR