KOOPERATİF KURULUŞUNDA YENİ DÖNEM
10/03/2018 tarih ve 30356 sayılı resmi gazetede yayınlanan 7099 sayılı kanuna göre, kooperatif kuruluşlarında ana sözleşme tasdiki defter tasdiki ve imza tescil işlemleriyle ilgili olarak değişiklikler yapıldı.
1163 sayılı kooperatifler kanununa göre kooperatifin kuruluş aşamasında yer alan ana sözleşmelerin tasdik edilmesi 1163 sayılı kooperatifler kanun 2. maddesine göre noter tarafından yapılması zorunluydu. Yeni düzenleme ile bu şirket kuruluşlarında sicil memurlarına tanınan yetki kooperatif kuruluşlarında da tanınmış oldu.
Yeni düzenlemede eskiden kooperatifler kanunun 2. maddesindeki metin '' Madde 2 – Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak ana sözleşme ile kurulur. Ana sözleşmedeki imzaların noterce onaylanması gerekir.Yapı kooperatifleri ile konusuna taşınmaz mal temliki dahil bulunan diğer kooperatiflerin ana sözleşmelerinde ortaklara taşınmaz mal temlik edileceği hakkındaki taahhütler başka bir resmi şekil aranmaksızın muteberdir.Sermaye miktarı sınırlandırılarak kooperatif kurulamaz.
Kooperatif adını ancak bu kanuna göre kurulmuş teşekküller kullanabilir.'' değiştirilerek '' “Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak ana sözleşme ile kurulur. Ana sözleşmenin ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanması gerekir. İlgili Bakanlık faaliyet konuları itibarıyla kooperatifleri sınıflandırmaya, çalışma bölgeleri oluşturmaya, kooperatif kuruluşu için asgari ortak sayısından az olmamak üzere ortak sayısı ve kooperatif kurulmasına yönelik diğer şartlar ile usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili Bakanlık tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.” olarak yer almaktadır.
Böylece noterlere harcanan bir kısım gider ticaret sicil tarafından yapılacak anlamını taşımaktadır. Kooperatiflerin genel kurul toplantı tutanaklarının da Genel Kurul ve müzakere defterine yazılması ve tasdik olması, tebliğde yer alır ve tasdik işlemi sicil tarafından yürütülür.
İmza tescil işlemleri ise 7099 sayılı kanunu 8. maddesinde; '' 1163 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kooperatif yönetim kurulu, kooperatifi temsile yetkili kılınan kimselerin isimlerini ve imzalarını ticaret siciline bildirir ve bu yetkiye dayanak olan kararları ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personele tasdik ettirir.” hükmü yer almaktadır.
Bunlarla ilgili olarak kuruluşta defter tasdik işlemleri vergi usul kanunda yapılan bir değişiklikle ticaret sicile verilmiştir. Notere gitmeden her işlem yapılacaktır anlamını taşımaktadır. 7099 sayılı kanunda 2. maddede ''4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 223 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Defterler anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilir.”
Bu düzenlemenin daha net anlaşılması açısından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bir tebliğ çıkarması konusunda aynı kanunun9 maddesinde hüküm yer almaktadır. ''1163 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin muhasebe usulleri ve mecbur olarak tutacakları defterler hakkında 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.”
YORUMLAR